موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

• تاریخچه هیات امناء دانشگاهها و موسسات آموزش عالی
• لایحه قانونی انحلال هیات های امنای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی اعم از دولتی و غیر دولتی و خصوصی ۱۳۵۷/۱۲/۱۳
• لایحه راجع به اجازه به هیات سه نفری جانشین هیاتهای امناء
• پاره ای تصمیمات در رابطه با هیات امناء دانشگاهها
• اصلاح و تکمیل قانون تشکیل هیات های امناء دانشگاهها در رابطه با ترکیب هیاتهای مذکور
• قانون تشکیل هیات های امناء دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی (مصوب جلسات ۱۸۱ و ۱۸۳ مورخ ۹ و ۱۳۶۷/۱۲/۲۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی)
• تشکیل موقت دو هیات امناء مجزی برای دانشگاه های وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب دویست و سی و نهمین جلسه مورخ ۱۳۶۹/۱۱/۳۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی

ماده واحده- به هیئت سه نفری جانشین هیاتهای امناء اجازه داده می شود نسبت به عملکرد بودجه سال ۱۳۵۷ و اصلاح بودجه سال مزبور و همچنین در آمدهای اختصاصی سال ۱۳۵۸ دانشگاهها و موسسات آموزش عالی به موقع به تائید هیات امناء مربوطه نرسیده است اقدام نمایند.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز پنجشنبه بیست و سوم مهر ماه یک هزار و سیصد و شصت مجلس شورای اسلامی تصویب و به تائید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی- اکبر هاشمی رفسنجانی

(مصوب یکصد و پنجاه و نهمین جلسه مورخ ۱۳۶۷/۰۵/۱۸ شورایعالی انقلاب فرهنگی)

 پیرو طرح و بررسی نامه آقای دکتر صدر نژاد رئیس دانشگاه تربیت مدرس (شماره ۳۵ و ۳۶ / ۳۳ مورخ ۱۳۶۷/۰۴/۲۰) که طی آن از رئیس محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی تقاضا کرده بودند مطابق در خواست هیات امناء این دانشگاه اختیار تعیین میزان حق التدریس استادانی که با دانشگاه تربیت مدرس همکاری می کنند به هیات امناء همین دانشگاه تفویض گردد مراتب ذیل تصویب گردید.

1. کلیه اختیارات مالی هیات امناء سابق دانشگاهها ( هیات سه نفرهای که جانشین هیاتهای امناء اسبق دانشگاهها است) به هیات امناء کنونی دانشگاه تربیت مدرس تفویض گردد.
2. نظر به اینکه دانشگاه ها به طور کلی باید از اختیارات بیشتری که حق آنهاست برخوردار باشند لذا باید برای هر یک هیات امناء شایسته ای تعیین گردد تا در مورد مسائل کلی مالی و استخدامی و اداری آن دانشگاه تصمیم گیرد و بالنتیجه شورایعالی نیز اختیارات لازم را به این گونه هیات ها نماید علی هذا شورای عالی تصویب نمود که در وزارتخانه فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قبلاً در این باره مطالعه کنند و ظرف یکماه طرحی برای اجرای این موضوع تهیه و به شورایعالی تقدیم نمایند.

(مصوب دویست و سی و نهمین جلسه مورخ ۱۳۶۹/۱۱/۳۰ شورایعالی انقلاب فرهنگی)

ماده (۲) و تبصره ماده ۶ قانون تشکیل هیاتهای امناء دانشگاهها و موسسات پژوهشی (موضوع مصوبه شماره ۳۸۶/د ش مورخ ۱۳۶۸/۰۱/۲۹ شورایعالی انقلاب فرهنگی) به شرح زیر اصلاح و تکمیل می گردد.

الف: ماده ۲- (اصلاحی) اعضای بند (ج) به پیشنهاد وزیر مربوط و بنا به تصمیم رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی به جلسه شورایعالی جهت بررسی و تصمیم گیری مشورتی معرفی شده و ریاست جمهوری بر مبنای نتیجه حاصل از شورا احکام مربوط را برای ۴ سال عضویت در هیئتهای مذکور امضاء می نماید. اعضای مذکور در یک زمان حداکثر می تواند عضویت در دو هیات امناء را دارا باشند و انتخاب مجدد ایشان بلامانع است.

تبصره (الحاقی) – رئیس شورایعالی به منظور تسریع دو پیشرفت کار می تواند بنا به تشخیص خود چند نفر را بجای شورایعالی مامور انجام بررسی و تصمیم گیری مشورتی بنماید.

ب: تبصره ماده ۶- (اصلاحی)- دراین گونه موسسات انتصاب سایر اعضای بند (ج) ماده (۱) به پیشنهاد وزیر یا مسئول سازمان مربوطه مطابق روش ماده ۲ (اصلاحی) و تبصره الحاقی به ماده مذکور انجام می گردد.

ماده ۱- هریک از وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و موسسات پژوهشی وابسته به خود که دراین "موسسه" نامیده می شود هیات امنائی با ترکیب ذیل تشکیل خواهند داد.

الف- وزیر

ب- رئیس موسسه

ج- ۴ تا ۶ تن از شخصیتهای علمی و فرهنگی و یا اجتماعی محلی و کشوری که نقش موثری در توسعه و پیشرفت موسسه مربوط داشته باشند

د- وزیر و یا نماینده وزیر برنامه و بودجه

تبصره- حداقل دو تن از شخصیتهای بند "ج" باید از اعضای هیات علمی دانشگاهها باشند.

ماده ۲- اعضای بند "ج" به پیشنهاد وزیر و با تائید و حکم ریاست جمهوری برای مدت ۴ سال منصوب می شوند و در یک زمان حداکثر می توانند عضو دو هیات امناء باشند و انتخاب مجدد آن بلامانع است.

ماده ۳- ریاست هیات امناء موسسه بر حسب مورد به عهده وزیر فرهنگ و آموزش عالی یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود.

ماده ۴- دبیر هیات امناء رئیس موسسه مربوط خواهد بود.

ماده ۵- وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پرشکی می توانند در صورت اقتضاء دو یا چند موسسه مربوط به خود را زیر نظر یک هیات امناء قرار دهند. در چنین مواردی کلیه روسای دانشگاهها عضو هیات امناء می باشند و دبیر این هیات را نیز وزیر از میان از روسای انتخاب خواهند کرد.

ماده ۶- در موسسات آموزش عالی و موسسات پژوهشی وابسته به وزارتخانه ها یا سازمانهای دیگر که مجوز تاسیس آنها را از طریق وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صادر شده است وزیر یا مسئول سازمان مربوط به جای یکی از اعضای بند "ج" ماده ۱ عضویت و ریاست هیات امناء را عهده دار خواهد بود.

تبصره- در اینگونه موسسات سایر اعضای بند "ج" ماده۱ این قانون به پیشنهاد وزیر یا مسئول سازمان مربوط و حسب مورد با تایید و حکم وزیر فرهنگ و آموزش عالی و یا وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منصوب می شوند.

ماده۷- وظایف و اختیارات هیات امناء:

الف- تصویب آیین نامه داخلی

ب- تصویب سازمان اداری موسسه بر اساس ضوابطی که به پیشنهاد وزارتخانه های مربوط با هماهنگی سازمان امور اداری و استخدامی به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد رسید.

ج- بررسی و تصویب بودجه موسسه که از طرف رئیس موسسه پیشنهاد می شود

د- تصویب بودجه تفضیلی موسسه

ه- تصویب حسابها و ترازنامه سالانه موسسه

و- تصویب نحوه وصول درآمدهای اختصاصی و مصرف آن

ز- تعیین حسابرس و خزانه دار برای موسسه

ح- کوشش برای جلب کمکهای بخش خصوصی و عوائد محلی اعم از نقدی، تجهیزاتی ساختمانی با رعایت ضوابط مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی   

ط- تصویب آیین نامه های مالی و معاملاتی که بر حسب مورد پس از تایید وزارتخانه مربوط قابل اجرا می باشد.

ی- پیشنهاد فوق العاده های اعضاء هیات علمی و غیر هیات علمی (کارشناسان و تکنسین ها) که بر حسب مورد پس از تایید وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی و یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قابل اجرا می باشد. 

ک- تعیین نحوه اداره واحدهای تولیدی، خدماتی، کارگاهی و بهداشت و درمانی موسسه چهار چوب ضوابطی که به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ل- تعیین میزان پرداخت حق التحقیق، حق التدریس، حق الزحمه، حق التالیف و نظایر آن

م- بررسی گزارش موسسه که از طرف رئیس موسسه ارائه می شود.

ن- تصویب مقررات استخدامی اعضای هیات علمی موسسه که به منظور هماهنگی پس از تایید وزارتخانه مربوط قابل اجرا خواهد بود.

ماده۸- اعتبارات هر یک از موسسات صرفاً در غالب برنامه و به صورت کمک بودجه سالانه کل کشور منظور و تصویب می شود و تخصیص اعتبار حداقل هر ۳ ماه بماخذ سه دوازدهم بودجه مصوب از طریق دستگاههای اجرائی کلاً در اختیار هر یک از موسسات قرار خواهد گرفت.

    ماده۹- امور مالی و معاملاتی موسسات جز در مورد ذیحسابی موضوع ماده ۳۱ قانون محاسبات عمومی، مشمول سایر مقررات قانون مزبور و آیین نامه معاملات دولتی و سایر قوانین مربوط به موسسات دولتی نخواهد بود.

ماده۱۰- رسیدگی به حسابهای سالانه موسسه بر اساس آئین نامه ای خواهد بود که بر حسب مورد بوسیله وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تائید وزارت امور اقتصادی و دارائی می رسد.

ماده۱۱- مادام که هیاتهای امنای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و موسسات پژوهشی بر اساس این قانون تشکیل نشده و آئین نامه های اجرایی مورد نیاز به تصویب نرسیده است، طبق مقررات سابق عمل خواهد شد.

نظر به اینکه از ابتدای سال ۱۳۷۰ مقرراست که کارهای مالی دانشگاهها توسط هیات های  امناء بررسی و تائید گردد، لذا تصویب گردید که موقتاً برای دانشگاههای هر یک از دو وزارتخانه فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یک هیات امناء مجزا تعیین شود و کار با این دو هیات امناء شروع گردیده و بعداً برای دانشگاههای واجد شرایط به تدریج و در فرصت مناسب جهت تعیین افراد هیات امناء مربوط اقدام شود.

 دستورالعمل نحوه بررسی و اعلام نظر در مورد صورتجلسات هیاتهای امناء و کمیسیونهای خاص هیات امنای دانشگاهها و موسسات آموزشی و پژوهشی و ابلاغ مصوبات مورخ ۱۳۷۰/۱۰/۰۴

1. دبیر هیات امنای هر منطقه مصوبات هیات امنای مربوط را جهت هماهنگی و ابلاغ برای وزیر فرهنگ و آموزش عالی ارسال میدارد.

2. آن دسته از مصوبات که نیاز به بررسی و هماهنگی نداشته باشد مستقیماً از طرف مقام وزارت به دانشگاه ابلاغ می شود.

3. موارد ارجاعی به شورای هماهنگی حسب مورد متناسب با موضوع در کمیته های تخصصی اداری و مالی، بودجه و تشکیلات و حقوقی و یا درجلسات مشترک کمیته های مذکور مطرح و بررسی شده و نظر به کارشناسی کمیته ها برای رئیس شورای هماهنگی ارسال خواهد شد.