آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
مطالب پایگاه
پیام خود را بنویسید
| تاریخ ارسال: 1403/7/4 |
گزارش عملکرد سه ساله موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی تحت عنوان "بضاعت نامه" منتشر شد.
به گزارش روابط عمومی موسسه این کتاب به همت حوزه ریاست موسسه و با همکاری معاونتها، گروههای پژوهشی و بخش های مختلف موسسه تدوین و در آن عملکرد موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی از آذر سال ۱۴۰۰ لغایت مردادماه ۱۴۰۳ آورده شده است.
از بخش های موجود در این کتاب می توان به چشم انداز موسسه، ظرفیت‌سازی و نوآفرینی سازمانی، ارتقاء و افزایش اثربخشی، اصلاح رویکردها و فرآیندها، فعالیت‌های برجسته، مآموریت های جاری موسسه، پژوهش و فناوری و همچنین توسعه و پشتیبانی اشاره کرد.
دکتر علی باقر طاهری نیا معاون وزیر و رئیس موسسه در مقدمه این کتاب چنین بیان کرده است:
مدیریت به درستی مسئولیت خوانده می‌شود زیرا مدیران باید در برابر آنچه انجام داده‌اند (فعل‌هایشان) و آنچه انجام نداده‌اند (ترک فعل‌هایشان) خود را در مقام پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری و در معرض پرسش ذی‌نفعان بدانند. پرواضح است که پاسخگویی مدیران به منزله مسئولیت‌پذیری سازمان/ مؤسسه و مجموعه دست‌اندرکاران ذیربط است. این امر وقتی در یک نهاد علمی و سازمان نخبگانی معنا شود از طراز بالای دانشی و بینشی برخوردار خواهد بود به‌گونه‌ای که فرایند پرسشگری و پاسخگویی در بستر رویکرد علمی و با نثار عقلانیت فردی و سازمانی جلوه‌گر می‌شود.
از تهدید به انحلال تا ارتقاء به معاونت وزیر
حکایت اجمالی وضعیت مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در سال‌های اخیر، روایت همین گزاره است. در حالی که در سال‌های پایانی دهه ۹۰ مطالعات و بررسی‌های کارشناسی به پیشنهاد منجر شده بود که مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی یا در مؤسسات مشابه ادغام شود یا به کار آن خاتمه داده شود، در این سال بواسطه نگاه مثبت و باور وزیر محترم علوم به جایگاه و امکان اثربخشی مؤسسه و پژوهشگران ارجمند آن، پس از بازدید ۶ ساعته و گفتگوی صمیمی و تفصیلی با همکاران، در مقاطع مختلف از برنامه‌ها و سیاست‌های مؤسسه حمایت نمودند تا نهایتاً مؤسسه علاوه بر تثبیت و تقویت به مرحله ارتقاء و جایگاه سازمانی هم رسید و بار دیگر در جایگاه معاونت وزیر قرار گرفت.
مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی به منزله کانون تفکر آموزش عالی کشور نهادیست دیرپا، مأموریت‌گرا و راهبردی، پیشینه بیش از ۵ دهه فعالیت و تجربه دوره‌های مختلف و متنوع زیستی و فراز و فرازترهای پشت سرگذاشته حاکی از انباشت تجارب مطالعاتی و سیاست پژوهی در مؤسسه است. در بستر این تجارب ذی‌قیمت، در دوره اخیر مدیریت مؤسسه، تلاش شد تا مبتنی بر «تحول رویکردها و ساماندهی فرایندها» مقدمات و استلزامات اثربخش بیش از پیش مؤسسه را در بهبود و اصلاح سیاستگذاری، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در نظام آموزش عالی فراهم آورد. بر همین اساس
۱) اصلاح رویکرد و ساماندهی فرآیندها
پژوهش‌های مؤسسه در چارچوب مأموریت‌گرایی و همراستا با اسناد بالادستی و مأموریت‌های محوله راهبری شد. بدیهی است این امر هرگز مانع اهتمام پژوهشگران ارجمند برای پرداختن به پژوهش‌های مورد علاقه و حوزه‌های تمرکز مطالعات‌شان - به عنوان اولویت دوم نشد.
۲) ارتقاء جایگاه و افزایش اثربخشی
هرچند از ابتدای دوره مدیریت جدید در حکم انتصاب، رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، عبارت عضو دائمی شورای معاونین نیز درج شده بود و از طریق حضور در جلسات شورای معاونین هم در جریان امور وزارت عتف قرار می‌گرفت و هم فرصت مشارکت در تصمیم‌گیری پیدا می‌کرد، با استناد به پیشینه جایگاه مؤسسه در ادوار مختلف از طریق اصلاح اساسنامه، بار دیگر جایگاه مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی از تاریخ ۲۸/۱۱/۱۴۰۲ به عنوان «معاون وزیر و رئیس مؤسسه» اصلاح، مصوب و ابلاغ شد.
با عنایت به فرصت به دست آمده و رویکرد حمایتی وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری از فعالیت‌های مؤسسه و ضرورت بهبود و اصلاح برخی جهت‌گیری‌ها و ایجاد ظرفیت‌های جدید، اساسنامه مؤسسه با مشارکت و هم‌فکری اعضاء محترم هیأت علمی و یاوران محترم علمی مؤسسه اصلاح و در تاریخ ۲۸/۱۱/۱۴۰۲ به تصویب شورای گسترش رسید.
۳) ظرفیت‌سازی و نوآفرینی سازمانی
افزون بر بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های جاری و بسترهای فراهم شده، ایجاد ظرفیت‌های جدید یکی از راهبردهای افزایش بهره‌وری و کارایی سیستم است. بویژه آنگاه که این ظرفیت‌های جدید دقیقاً در راستا و سازگار با مأموریت‌های سازمان ایجاد و طراحی شود.
از این ظرفیت‌های ایجاد شده در دوره جدید در این گزارش به عنوان اولین‌ها یاد شده است که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتست از:
۱-۳. شبکه متخصصان آموزش عالی با نام اختصاری شماع، این شبکه برای نخستین بار با عضویت ۱۸۰۰ نفر – تاکنون - و با برخورداری از اساسنامه و لوگوی خاص و تحت راهبری شورای سیاستگذاری فعالیت می‌کنند.
۲-۳. پایش و سنجش نگرش دانشگاهیان با نام اختصاری پسند. در بستر بانک آمار و اطلاعات مؤسسه و به منظور پایش و سنجش نگرش دانشگاهیان و به اشتراک‌گذاری برخی مسائل و دریافت دیدگاه‌های جامعه دانشگاهی واحد پسند ایجاد شد و تاکنون چهار گزارش نیز منتشر نموده است.
۳-۳. الگوی گزارش نویسی ایده پژوهشگران به زبان مدیران اجرایی با نام اختصاری ازما. به منظور کمک به کاربست بروندادهای پژوهشی به خصوص ایده‌های پژوهشگران علوم انسانی و سیاست پژوهان، این الگوی طراحی و هم اینک هر نوع مطالعه‌ای در مؤسسه انجام می‌پذیرد در نهایت در قالب گزارشی یک صفحه‌ای «ازما» تلاش دارد تا ایده خود را به زبان مدیر اجرایی و ذی‌نفعان آن مسأله بیان کنند.
۴-۳. ایجاد گروه پژوهشی فلسفه آموزش عالی. در کنار گروههای پژوهشی فعال در مؤسسه گروه فلسفه آموزش عالی در پی انجام مطالعات تخصصی پیرامون چیستی آموزش عالی در زیست بوم جمهوری اسلامی، نقد و نظر درباره نسل‌های دانشگاهی رایج و ترسیم الگوی مطلوب آموزش عالی جمهوری اسلامی خواهد بود.
۵-۳. فعال‌سازی گروه آینده‌پژوهی آموزش عالی، این گروه که اسماً در میان گروههای پژوهشی مؤسسه وجود داشت، با استفاده از ظرفیت اعضاء محترم هیأت علمی رسماً فعال شد و تلاش خواهد نمود تا با تصویرسازی از آینده آموزش عالی نسبت به تهدیدها و فرصت‌های پیش رو توصیه‌های سیاستی خود را ارائه نماید.
۶-۳. استقرار دبیرخانه مجمع پژوهشگاههای ملی کشور در مؤسسه
۷-۳. استقرار دبیرخانه جذب جاسب (متشکل از چهار مجموعه مؤسسه مطالعات جمعیت، ایرانداک، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی)
از بخش های موجود در این کتاب می توان به چشم انداز موسسه، ظرفیت‌سازی و نوآفرینی سازمانی، ارتقاء و افزایش اثربخشی، اصلاح رویکردها و فرآیندها، فعالیت‌های برجسته، مآموریت های جاری موسسه، پژوهش و فناوری و همچنین توسعه و پشتیبانی اشاره کرد.
دکتر علی باقر طاهری نیا معاون وزیر و رئیس موسسه در مقدمه این کتاب چنین بیان کرده است:
مدیریت به درستی مسئولیت خوانده می‌شود زیرا مدیران باید در برابر آنچه انجام داده‌اند (فعل‌هایشان) و آنچه انجام نداده‌اند (ترک فعل‌هایشان) خود را در مقام پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری و در معرض پرسش ذی‌نفعان بدانند. پرواضح است که پاسخگویی مدیران به منزله مسئولیت‌پذیری سازمان/ مؤسسه و مجموعه دست‌اندرکاران ذیربط است. این امر وقتی در یک نهاد علمی و سازمان نخبگانی معنا شود از طراز بالای دانشی و بینشی برخوردار خواهد بود به‌گونه‌ای که فرایند پرسشگری و پاسخگویی در بستر رویکرد علمی و با نثار عقلانیت فردی و سازمانی جلوه‌گر می‌شود.
از تهدید به انحلال تا ارتقاء به معاونت وزیر
حکایت اجمالی وضعیت مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در سال‌های اخیر، روایت همین گزاره است. در حالی که در سال‌های پایانی دهه ۹۰ مطالعات و بررسی‌های کارشناسی به پیشنهاد منجر شده بود که مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی یا در مؤسسات مشابه ادغام شود یا به کار آن خاتمه داده شود، در این سال بواسطه نگاه مثبت و باور وزیر محترم علوم به جایگاه و امکان اثربخشی مؤسسه و پژوهشگران ارجمند آن، پس از بازدید ۶ ساعته و گفتگوی صمیمی و تفصیلی با همکاران، در مقاطع مختلف از برنامه‌ها و سیاست‌های مؤسسه حمایت نمودند تا نهایتاً مؤسسه علاوه بر تثبیت و تقویت به مرحله ارتقاء و جایگاه سازمانی هم رسید و بار دیگر در جایگاه معاونت وزیر قرار گرفت.
مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی به منزله کانون تفکر آموزش عالی کشور نهادیست دیرپا، مأموریت‌گرا و راهبردی، پیشینه بیش از ۵ دهه فعالیت و تجربه دوره‌های مختلف و متنوع زیستی و فراز و فرازترهای پشت سرگذاشته حاکی از انباشت تجارب مطالعاتی و سیاست پژوهی در مؤسسه است. در بستر این تجارب ذی‌قیمت، در دوره اخیر مدیریت مؤسسه، تلاش شد تا مبتنی بر «تحول رویکردها و ساماندهی فرایندها» مقدمات و استلزامات اثربخش بیش از پیش مؤسسه را در بهبود و اصلاح سیاستگذاری، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در نظام آموزش عالی فراهم آورد. بر همین اساس
۱) اصلاح رویکرد و ساماندهی فرآیندها
پژوهش‌های مؤسسه در چارچوب مأموریت‌گرایی و همراستا با اسناد بالادستی و مأموریت‌های محوله راهبری شد. بدیهی است این امر هرگز مانع اهتمام پژوهشگران ارجمند برای پرداختن به پژوهش‌های مورد علاقه و حوزه‌های تمرکز مطالعات‌شان - به عنوان اولویت دوم نشد.
۲) ارتقاء جایگاه و افزایش اثربخشی
هرچند از ابتدای دوره مدیریت جدید در حکم انتصاب، رئیس مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، عبارت عضو دائمی شورای معاونین نیز درج شده بود و از طریق حضور در جلسات شورای معاونین هم در جریان امور وزارت عتف قرار می‌گرفت و هم فرصت مشارکت در تصمیم‌گیری پیدا می‌کرد، با استناد به پیشینه جایگاه مؤسسه در ادوار مختلف از طریق اصلاح اساسنامه، بار دیگر جایگاه مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی از تاریخ ۲۸/۱۱/۱۴۰۲ به عنوان «معاون وزیر و رئیس مؤسسه» اصلاح، مصوب و ابلاغ شد.
با عنایت به فرصت به دست آمده و رویکرد حمایتی وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری از فعالیت‌های مؤسسه و ضرورت بهبود و اصلاح برخی جهت‌گیری‌ها و ایجاد ظرفیت‌های جدید، اساسنامه مؤسسه با مشارکت و هم‌فکری اعضاء محترم هیأت علمی و یاوران محترم علمی مؤسسه اصلاح و در تاریخ ۲۸/۱۱/۱۴۰۲ به تصویب شورای گسترش رسید.
۳) ظرفیت‌سازی و نوآفرینی سازمانی
افزون بر بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های جاری و بسترهای فراهم شده، ایجاد ظرفیت‌های جدید یکی از راهبردهای افزایش بهره‌وری و کارایی سیستم است. بویژه آنگاه که این ظرفیت‌های جدید دقیقاً در راستا و سازگار با مأموریت‌های سازمان ایجاد و طراحی شود.
از این ظرفیت‌های ایجاد شده در دوره جدید در این گزارش به عنوان اولین‌ها یاد شده است که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتست از:
۱-۳. شبکه متخصصان آموزش عالی با نام اختصاری شماع، این شبکه برای نخستین بار با عضویت ۱۸۰۰ نفر – تاکنون - و با برخورداری از اساسنامه و لوگوی خاص و تحت راهبری شورای سیاستگذاری فعالیت می‌کنند.
۲-۳. پایش و سنجش نگرش دانشگاهیان با نام اختصاری پسند. در بستر بانک آمار و اطلاعات مؤسسه و به منظور پایش و سنجش نگرش دانشگاهیان و به اشتراک‌گذاری برخی مسائل و دریافت دیدگاه‌های جامعه دانشگاهی واحد پسند ایجاد شد و تاکنون چهار گزارش نیز منتشر نموده است.
۳-۳. الگوی گزارش نویسی ایده پژوهشگران به زبان مدیران اجرایی با نام اختصاری ازما. به منظور کمک به کاربست بروندادهای پژوهشی به خصوص ایده‌های پژوهشگران علوم انسانی و سیاست پژوهان، این الگوی طراحی و هم اینک هر نوع مطالعه‌ای در مؤسسه انجام می‌پذیرد در نهایت در قالب گزارشی یک صفحه‌ای «ازما» تلاش دارد تا ایده خود را به زبان مدیر اجرایی و ذی‌نفعان آن مسأله بیان کنند.
۴-۳. ایجاد گروه پژوهشی فلسفه آموزش عالی. در کنار گروههای پژوهشی فعال در مؤسسه گروه فلسفه آموزش عالی در پی انجام مطالعات تخصصی پیرامون چیستی آموزش عالی در زیست بوم جمهوری اسلامی، نقد و نظر درباره نسل‌های دانشگاهی رایج و ترسیم الگوی مطلوب آموزش عالی جمهوری اسلامی خواهد بود.
۵-۳. فعال‌سازی گروه آینده‌پژوهی آموزش عالی، این گروه که اسماً در میان گروههای پژوهشی مؤسسه وجود داشت، با استفاده از ظرفیت اعضاء محترم هیأت علمی رسماً فعال شد و تلاش خواهد نمود تا با تصویرسازی از آینده آموزش عالی نسبت به تهدیدها و فرصت‌های پیش رو توصیه‌های سیاستی خود را ارائه نماید.
۶-۳. استقرار دبیرخانه مجمع پژوهشگاههای ملی کشور در مؤسسه
۷-۳. استقرار دبیرخانه جذب جاسب (متشکل از چهار مجموعه مؤسسه مطالعات جمعیت، ایرانداک، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی)
کلیدواژه ها: نجف آقایی | گزارش عملکرد | موسسه | چاپ کتاب | علی باقر طاهری نیا |