به میزبانی موسسه: نشست دوم پنل تخصصی اشتغال و بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی برگزار شد

 | تاریخ ارسال: 1401/8/1 | 

نشست دوم پنل تخصصی اشتغال و بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی با مشارکت صاحبنظران این حوزه به میزبانی موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی برگزار شد.

 
دکتر علی باقر طاهری نیا

به گزارش روابط عمومی موسسه نشست دوم پنل اشتغال و بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی با مرور موارد مطرح شده در نشست نخست توسط دکتر محمد جواد صالحی مدیر پنل آغاز گردید.
در ادامه دکتر یعقوب انتظاری مدیر گروه اقتصاد آموزش عالی موسسه به عنوان سخنران اول به بررسی علل بیکاری دانش آموختگان آموزش عالی پرداخت و گفت: بیکاری مسئله ای است که همه دولت های دنیا در تلاش برای حل آن هستند و این فقط کشورهای در حال توسعه نیستند، حتی کشورهای توسعه یافته نیز اغلب خود را در برابر بیکاری ناتوان می بینند و بسیاری از مردم مجبور می شوند به مشاغلی برسند که نمی خواهند، این وضعیت منجر به کاهش بهره وری و عدم تمایل به کار می شود و همین امر کیفیت کار را در بازار پایین می‌آورد و به ارائه خدمات ناکارآمد منجر می‌شود.

 

وی با اشاره به نسبت رشد آموزش عالی و تولید ناخالص ملی گفت: برای اینکه در اشتغال دانش آموختگان تناسب وجود داشته باشد باید رشد آموزش عالی و تولید ناخالص داخلی همزمان رشد کند اما در ۳۰ سال گذشته متوسط رشد آموزش عالی بیش از تولید ناخالص داخلی بوده است که این موضوع یکی از علل بیکاری دانش آموختگان است، وی عدم تشکیل سرمایه ثابت را از دیگر عوامل مهم بیکاری دانست.
انتظاری در ادامه با تعریف اشتغال و بیکاری، انواع بیکاری را برشمرد و ادامه داد: علت بیکاری ساختاری در دو موضوع: عدم تطبیق کمی (بی نظمی در ساختار اقتصادی، عدم کارایی بازار کار) و عدم تطبیق کیفی (ناهماهنگی  سرمایه انسانی و فناوری یا عدم تطبیق مهارت با نیاز شغلی و فرصت شغلی پنهان) است.
 وی در جمع بندی سخنان خود گفت: در ایران برای اینکه هماهنگی ها خوب صورت گیرد بایستی دولت به طرف ساخت جامعه یادگیری برود تا انطباق ها بهتر صورت بگیرد. یعنی به جای اینکه آموزش عالی را با بازار کار تطبیق بدهیم، یادگیری در فرآیند انجام کار شکل گیرد. یادگیری مادام العمر اقتضاء می کند که یک برنامه هایی نیز برای دوره بازنشستگی تدارک دیده شود و دولت برای اینکه بتواند اقتصاد یادگیری درست کند باید یک جامعه یادگیری درست کند.

 

دکتر غلامعلی فرجادی عضو هیات علمی موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی به عنوان دیگر سخنران این نشست گفت: عنوان مورد بحث بنده در این نشست عوامل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و راهکارهای برون رفت از آن است.
فرجادی ادامه داد: ما در بازار کار کمبود تقاضا داریم. یعنی جمعیت زیادی نیروی انسانی داریم  که می خواهند وارد بازار کار بشوند اما بنگاههای ما نمی توانند آنها را جذب کنند. علت بیکاری در تمام کشورها در درجه اول پایین بودن رشد اقتصادی است. اگر فرض را بر این بگیریم که آموزش عالی هم نقصانی داشته باشد و آنها رفع شوند ممکن است نهایتا ۲۰ الی ۲۵% در رفع معضل بیکاری اثر داشته باشد.
وی افزود: بیکاری علت نیست بلکه معلول است. یعنی اگر تولیدی نباشد اشتغال بوجود نمی آید. رشد اقتصادی یکی از عوامل مهم است درحالیکه ما در چهل سال گذشته به زحمت رشد اقتصادی ۳درصدی را تجربه کرده ایم.
فرجادی همچنین راهکارهای ایجاد اشتغال را ایجاد بستر و محیط مناسب برای تولید و رشد اقتصادی، اصلاح سیاستهای اقتصاد کلان به منظور بهبود کارکردهای اقتصادی، تغییر استراتژی توسعه از جایگزینی واردارت به تشویق صادرات،  اصلاح قوانین و مقررات در جهت تولید، بهره­وری و اشتغال،  برقراری ارتباط مناسب بین نظام آموزشی و نیازهای بازار کار و  تقویت سرمایه اجتماعی (اعتمادسازی بین بنگاهها و دولت) دانست.
وی حمایت از توسعه فعالیت­های تخصصی­بر دارای مزیت رقابتی، افزایش تخصص­بری در فعالیت­های صنعتی از طریق حمایت از فعالیت بنگاهها در زمینه­های تحقیق و توسعه، تولید محصولات دانش­بر (با ارزش افزوده بالا) وصادرات، توسعه صنایع کوچک دانش بنیان و صادراتی، حمایت از فعالیت­های کارآفرینی دانش بنیان، گسترش اجرای طرح کارورزی فارغ­التحصیلان دانشگاهی در بنگاههای صنعتی، تعامل با وزارت علوم در جهت مدیریت پذیرش دانشجویان با رویکرد تربیت نیروی کار متخصص مورد نیاز با کیفیت بالا و مناسب با نیاز سیاست­های صنعتی و تحولات فناوری کشور، تعامل با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به منظور برقراری ارتباط آموزش­های ارایه شده در مراکز آموزش فنی و حرفه­ای با نیازهای بخش صنعت در مناطق مختلف، توسعه آموزش­های فنی و حرفه­ای و کاربردی ویژه فارغ­التحصیلان دانشگاه­ها در راستای تقویت مهارتهای حرفه­ای دانش­آموختگان را مهمترین راهکارهای افزایش اشتغال فارغ­التحصیلان دانشگاهی برشمرد.

 

دکتر علاالدین ازوجی رئیس سازمان برنامه و بودجه استان تهران به عنوان آخرین سخنران این نشست با اشاره به تحولات جهانی گفت نظام آموزش عالی نیز در حال تغییر است. وی ادامه داد: اکوسیستم مناسب برای بخش های پیشران در دنیا دارای پنج بخش است که خیلی روی آن تمرکز دارند.
ازوجی ادامه داد: مساله اصلی ما تفاوت بازار کار آموزش عالی با بازار کار متعارف و تفاوت بازار کار آموزش عالی در گروه ها و رشته های تحصیلی است. وی در ادامه ضمن بررسی نوع مواجهه سرمایه انسانی دانش آموخته ایران در بازار اجتماعی منابع انسانی نتیجه گیری کرد: در حال حاضر شرایط بازار کار سیگنال زیادی به ترجیحات افراد نداده است و از طرفی تفاوت محسوسی بین جاذبه های انتخاب گروه های تحصیلی مردان و زنان وجود داشته و تفاوت محسوسی نیز بین جاذبه های انتخاب بنگاه های اقتصادی برای گروه های تحصیلی مردان و زنان وجود دارد. و  شرایط بازار کار برای بنگاه اقتصادی مهم است و توزیع و تمرکز نامتقارنی بین منابع انسانی زن و مرد در رفتار بنگاه های اقتصادی وجود داشته و محسوس می باشد.
ازوجی در جمع بندی سخنان خود گفت: به نظر می رسد بازار کار(در کنار بازار کالا و خدمات) به تنهایی نمی تواند عدم تعادل های خود را مرتفع نماید لذا در گذر زمان بازار کار اقتصاد ایران به سمت بازار کار عالی سوق پیدا کرده و به تبع آن، درک و شناخت مناسبی از پیچیدگی آن حاصل نشده تا در چارچوب های نهادی و حقوقی ایران گنجانده شود. وی همچنین اضافه کرد: تعارضات نهادی زیادی در بازار کار دانش آموختگان عالی ایران وجود دارد که گرایش به سمت اشتغال پذیری آنها(جریان مکملی دو کالای مهارت و تحصیل) می تواند این تعارضات را به حداقل برساند و جریان توسعه نظام مهارتی و فنی و حرفه ای می تواند مبنای بکارگیری جمعیت جوان (زنان و مردان) و نظام انگیزشی و قدرت جاذبه بنگاه های اقتصادی را در بکار گیری آنها اصلاح نماید.

 

 
دکتر علی باقر طاهری نیا رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی نیز در جمع بندی پنل از دست اندرکاران برگزاری پنل تشکر کرد و با اشاره به حضور نماینده ای از بخش خصوصی در این پنل گفت: یکی از تجارب خوب این پنل ترکیب مدعوین این نشست بود و پیشنهاد می کنم در سایر پنل ها نیز این موضوع مورد توجه قرار گیرد. در پنل‌ها باید علاوه بر متخصصان و مدیران اجرایی از نمایندگان بخش خصوصی نیز دعوت شود.
وی همچنین پیشنهاد کرد به منظور شنیدن نظرات حاضرین در پنل وقت ارائه سخنرانان در بازه زمانی معینی صورت پذیرد و همچنین در زمان تدوین گزارش نشست، پیشنهادات سیاستی را خود سخنرانان ارائه دهند.

 

کلیدواژه ها: علی باقر طاهری نیا | پنل تخصصی | موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی | بیکاری دانشگاهی |

دفعات مشاهده: 380 بار   |   دفعات چاپ: 51 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر



CAPTCHA